Home
Nieuws
Mercedes-Benz A-Klasse W168: bijzonder in design als in techniek

Mercedes-Benz A-Klasse W168: bijzonder in design als in techniek

We draaien de klok terug naar 1993. Weet je het nog? Whitney Houston’s versie van “I Will Always Love You” was niet van de radio te krijgen en iedereen liep met van die broeken met net iets te wijde pijpen. Het was ook het jaar dat Mercedes tijdens de IAA van Frankfurt voor aardig wat reuring zorgde. Op de beursstand van Mercedes stond namelijk een nieuwe conceptauto, de Vision A 93. In navolging van de Nafa (een Mercedes concept auto uit 1981) en het elektrische studiemodel genaamd de ‘Studie A’, presenteerde Mercedes deze auto die zowel met elektro- als met verbrandingsmotor geleverd zou kunnen worden. Daarnaast had de Vision A 93 voorwielaandrijving en zou het gebruik gaan maken van een CVT-versnellingsbak. Met een lengte van 3,57 meter was de auto kleiner als concurrerende auto’s als de Renault Clio en de Mini, maar desondanks was de ruimte in de auto zelf vele malen groter.

Sandwich-bodem

Nafa

Maar waar plaats je het accupakket bij een auto van zo’n formaat? Daar bedacht Mercedes een bijzondere oplossing voor, met een net zo’n bijzondere naam. De Vision A 93 maakte namelijk gebruik van een zogenoemde ‘Sandwich-bodem’. In de dubbele bodem onder de auto werden de aandrijvingscomponenten, zoals het accupakket ondergebracht. Dit zorgde er natuurlijk voor dat de vloer van de auto hoger zou komen. Stiekem bleek dat in eerste instantie nog niet eens zo heel slecht te werken! De sandwich-bodem zorgde hiermee namelijk voor een hogere en daarmee gemakkelijkere instap en een beter overzicht op de weg. Daarnaast zou deze hogere zitpositie ervoor zorgde dat bescherming bij een zijdelingse aanrijding verbeterd zou worden. Effectief, efficiënt en veilig dus!

Vision A 93 wordt A-Klasse

Na de onthulling van de concept car in 1993 bleef het lang stil. Zou een Mercedes hatchback er toch niet gaan komen? Was het ontwerp van de auto toch te controversieel? Carl Lewis was inmiddels voor de vierde maal Olympisch Kampioen verspringen geworden, het deuntje van de Macarena zat bij iedereen in het hoofd en Ajax had tot een ieders verbazing de Champions League gewonnen. Echter, in 1997, na vier lange jaren wachten, was ie daar eindelijk! Niet meer onder de naam Vision A 93, maar volledig in lijn met de rest van de Mercedes vloot werd de auto net als de concept auto op de IAA in Frankfurt gepresenteerd als de A-Klasse. Geen elektromotor en een wat minder futuristisch design, maar kreeg net als de concept auto voorwielaandrijving en was natuurlijk een hatchback. Uniek voor Mercedes-Benz!

Vision A 93

Bijzondere motor

Mercedes A-Klasse W168 motorblok

Eén van de grootste uitdagingen die de engineers van Mercedes hadden, was de beperkte ruimte die onder de motorkap te vinden is. Een Mercedes zou geen Mercedes zijn, als de auto je niet dat ‘speciale Mercedes gevoel’ geeft. De engineers kwamen uiteindelijke met een motor die in een diagonaal in de auto hangt. Bijkomende voordeel hiervan was dat de impact bij een eventueel ongeluk voor de bestuurder verkleind werd. De auto kreeg een automatische CVT-versnellingsbak die met de Automatic Gear Selector kon worden aangestuurd. Deze Gear Selector stond in directe verbinding met een door Siemens ontwikkelde TCU die ervoor zorgde dat de auto op het optimale moment van versnelling wisselde. Een ander opmerkelijk detail, was het feit dat de luchtmassameter en de ECU in één onderdeel werden geïntegreerd. Met andere woorden: de complete trukendoos werd losgetrokken om alle benodigde onderdelen in de auto kwijt te kunnen!

Drama tijdens de elandproef

Tot dat moment was er niet anders dan lof voor de A-Klasse. Een betaalde Mercedes voor de ‘gewone man’, die ook nog eens ruimer, lichter en zuiniger reed dan vergelijkbare auto’s: dat wil toch iedereen? Dat was zeker het geval, tot het moment dat de auto door het Zweedse automagazine Teknikens Värld aan de tand werd gevoeld. Eén van de tests die ze voor de A-Klasse hadden bedacht, was de Elandtest. Want wat als je met 60km/h één van de ongeveer 300.000 elanden die in Zweden leven, op de weg zou tegenkomen? Het enige wat je dan wilt, is met een abrupte stuurweging het kolossale dier omzeilen. Om deze situatie te simuleren, had het Zweedse automagazine een rij met pylonen neergezet, waar de auto omheen moest gaan slalommen. Dit liep echter niet volgens plan. Na een paar stevige zwiepers aan het stuur stond de kleine hatchback plotseling op twee wielen. De beelden die deze controversiële test opleverde, domineerden in de dagen daarna het internationale (auto)nieuws. Dit zorgde ervoor dat Mercedes-Benz drastische maatregelen moest nemen. Na slechts drie weken in de verkoop te zijn, werden de tot dan toe alle verkochte modellen teruggeroepen en werd de complete verkoop stilgelegd.

Terug naar de tekentafel

Mercedes gaf de droom van een hatchback niet op en ging terug naar de tekentafel. De engineers van Mercedes stonden voor een uitdaging om ervoor te zorgen dat de auto op alle wielen bleef staan. Na enkele maanden experimenteren en uitgebreid testen, zodat de auto tijdens één van de proeven niet opnieuw zou falen, was daar de nieuwe A-Klasse! In eerste oogopslag was er misschien weinig veranderd, maar onderhuids was er stiekem best veel aangepast. Zo had de auto bredere banden, werd de spoorbreedte van de achterwielen groter, stond de auto minder hoog op z’n poten, waren de stabilisatorstangen verstevigd en kreeg de auto een Bosch ABS-unit die gebruikmaakte van ESP (Electronic Stability Control).

Imago oppoetsen

Mercedes-Benz A-Klasse W168 Mika Häkkinen Edition

Na de valse start en een reputatie die een aardige deuk had gekregen, werd de A-Klasse opnieuw op de markt gezet. De gedane aanpassingen werden verdeeld opgepakt. De auto had namelijk de neiging om behoorlijk onderstuur te hebben en had nogal last van bodyroll, een gevoel dat door de hoge rijpositie versterkt werd. Mercedes deed er alles aan om dit recht te zetten en gebruikte hiervoor de successen die het in de Formule 1 boekte. Mercedes was in die tijd namelijk verantwoordelijk voor het leveren van de motoren aan McLaren. In 1998 domineerde McLaren-Mercedes rijder Mika Häkkinen het kampioenschap en pakte hiermee zijn eerste titel. Om het succes en de ongekende populariteit van de Fin te vieren, maakte Mercedes-Benz 250 special editions van de A-Klasse die helemaal in de McLaren-Mercedes kleuren werd geleverd. Leuk feitje: Mika Häkkinen zelf kreeg de sleutels van een one-off A-Klasse die door AMG onder handen was genomen. Dit bommetje genaamd de A38 AMG produceerde 250pk, wat ongeveer het dubbele was van de ‘standaard’ A-Klasse!

De effort die Mercedes in de A-Klasse stak, leek zich uit te betalen. Het idee van een betaalbare Mercedes trok een groot publiek aan. In 1998 werden 136.100 A-Klasse’s geproduceerd en in 1999 waren dit er zelfs 207.000!

Facelift ging verder dan ontwerp

Na een aantal jaar in productie te zijn geweest, vond Mercedes het tijd om de auto op een aantal punten aan te pakken. In de zomer van 2001 werd dan ook de facelift van de W168 op de markt gebracht. Het meest in het oog springende was het uiterlijk waarin enkele wijzigingen werden doorgevoerd. Klanten konden vanaf dat moment ook kiezen voor een korte versie (de SWB) en een langere versie (LWB). De diesel- en benzinemotoren werden ook onder handen genomen en kregen upgrade, waardoor de auto meer pit kreeg. Daarnaast kwam Mercedes erachter dat niet alle ruimtebesparende oplossingen altijd goed bleken te werken. Zo werd duidelijk dat bij de benzinemotoren het integreren van een ECU en een luchtmassameter in één onderdeel niet de allerbeste optie was. Een gasklep die steeds open en dicht ging, motoren die te weinig vermogen leverden, of een motor die te rijk of te arm liep: stuk voor stuk fouten die in een groot deel van de gevallen terug te herleiden waren naar dit onderdeel. In het facelift-model werd daarom bij de benzinemotoren naar een andere oplossing gezocht. Het probleem bleef echter de beperkte ruimte. De oplossing waar Mercedes uiteindelijk mee kwam, was misschien wel net zo controversieel als de originele oplossing. Bij de W168 facelift zitten namelijk de ECU en het gasklephuis in elkaar geïntegreerd. Deze oplossing bleek wonder boven wonder toch beter te werken, want het aantal klachten die deze ECU opleverde was een stuk minder!

Overzicht motoren en versies Mercedes-Benz A-Klasse W168

Versie	In productie	Motorinhoud	Vermogen	Koppel	Topsnelheid
A 140	1997-2004	1397 cc	82 pk	130 Nm	170 km/h
A 160	1997-2004	1598 cc	102 pk	150 Nm	182 km/h
A 190	1999-2004	1898 cc	125 pk	180 Nm	198 km/h
A 210	2002-2004	2084 cc	140 pk	205 Nm	198 km/h
A 160 CDI (Diesel)	1998-2001	1689 cc	60 pk	160 Nm	153 km/h
A 160 CDI (facelift)	2001-2004	1689 cc	75 pk	160 Nm	162 km/h
A 170 CDI (Diesel)	1998-2001	1689 cc	90 pk	180 Nm	175 km/h
A 170 CDI (facelift)	2001-2004	1689 cc	95 pk	180 Nm	180 km/h

Meer dan een miljoen stuks geproduceerd

Na ongeveer zeven jaar in productie te zijn geweest, stopte Mercedes-Benz met de productie van de W168. In de zomer van 2004 presenteerde Mercedes de nieuwe generatie A-Klasse, de W169. Ondanks een valse start en de nodige uitdagingen die Mercedes tijdens het ontwikkelen van de auto tegenkwam, werden er desondanks ruim 1,1 miljoen A-Klasses verkocht. Terugkijkend in de historie van het Duitse merk, kunnen we nu misschien wel concluderen dat de W168 tot één van Mercedes meest bijzondere auto’s ooit behoord waarin ook bijzondere oplossingen nodig waren om tot de uiteindelijke auto te komen. Een echte onbezongen held dus.