Wanneer werd de eerste auto met een ECU in productie genomen?

We beginnen zo langzamerhand het idee te krijgen dat in de autowereld een lange tijd het motto “beter goed gejat, dan slecht verzonnen” gold, want net zoals bij de rode achterlichten (zie ons vermakelijke verhaal elders in het gedeelte “Blog”), komt ook dit idee ergens anders vandaan. Het eerste “Kommandogerät” was namelijk te vinden op een radiaalmotor met 14 cilinders van BMW. Ook al kennen we BMW tegenwoordig inderdaad vooral als automerk, in 1939 was het merk vooral druk met het bouwen van vliegtuigmotoren.

Het verzonnen automatische systeem verving zes verschillende acties die tegelijk uitgevoerd moesten worden bij stevige acceleratie. De piloot hoefde met dit systeem nog maar één handeling uit te voeren en de rest werd automatisch geregeld. Helaas werkte dit systeem niet foutloos en had het af en toe een eigen wil, waardoor vliegen plotseling een hele spannende bezigheid werd…

Pechgevallen door een defecte ECU

Het uitvallen van een automatisch systeem is natuurlijk veel minder dramatisch wanneer je met beide benen, of in dit geval met vier wielen, op de grond staat. Een auto kan hoogstens stilvallen, iets dat in Nederland volgens de ANWB nog steeds 1,2 miljoen keer per jaar gebeurd. Natuurlijk zijn 90% van de pechgevallen niet motor-gerelateerd (tanken… Luxemburg… het blijft toch lastig inschatten), maar we zijn erg blij dat de huidige vliegtuigen toch wat betrouwbaarder zijn geworden.

Toch duurde het nog een hele tijd voordat het kwartje viel in de autowereld. Met de lage snelheden, relatief eenvoudige bediening en nog totaal geen besef van milieubescherming, werd er in de beginjaren van de auto simpelweg geen noodzaak gezien om systemen te automatiseren. Zelfs in de jaren -50 en -60 reed iedereen nog vrolijk rond zonder ECU.

Eerste auto met een motormanagementapparaat

Maar als we de Amerikanen moeten geloven, veranderde alles in 1975. Volgens een bericht op een blog, genaamd “perrya.hubpages.com”, werd er voor het eerst een ECU gebruikt in de Chevrolet Cosworth Vega. Dit systeem regelde aan de hand van de input van 10 sensoren hoeveel brandstof ingespoten moest worden. De elektronica vereiste wel bijzondere kennis: de massakabel van de ECU moest als eerste ontkoppeld en als laatste aangekoppeld worden tijdens het (de)monteren van de ECU. Deed je dit niet, dan veroorzaakte dit altijd kortsluiting.

Gelukkig weten wij ook wel dat je niet alles moet geloven van de teksten die op internet geschreven worden. Voor de Amerikanen was 1975 misschien een primeur, elders op de wereld ontwikkelde men ook stevig door. Japan staat tegenwoordig goed bekend om hun kennis op het gebied van computers en chips. Misschien dat zij de eersten ter wereld waren met een ECU? Een zoektocht naar de eerste Japanse auto met ECU, leverde de Nissan 280Z op. Ook deze auto werd vanaf 1975 geproduceerd. Na het doorpluizen van de specificaties van deze auto, bleek de ECU een hele bekende naam te dragen: Bosch.

Eerste Volkswagen met een Bosch electronic control unit

Zou de eerste ECU dan misschien uit Duitsland kunnen komen? De ECU in de Nissan 280Z heet Bosch L-Jetronic (geproduceerd vanaf 1973) en een beetje research op de naam Jetronic leert ons dat er in ook een K-Jetronic en zelfs een D-Jetronic hebben bestaan. Niet veel later vonden we de eerste deelpatenten terug uit 1960 en 1961, echter het patent van Bosch uit 1967 lijkt de eerste volledig werkende ECU te zijn. Niet lang nadat Bosch de D-Jetronic van dit patent bruikbaar had gemaakt voor massaproductie, werd een deal gesloten met Volkswagen AG en nog datzelfde jaar werden de eerste VW 411’s verkocht.

Dus het waren Volkswagen AG en Bosch die vanaf dag één voorop liepen op het gebied van auto-elektronica. Bijna 50 jaar later blijkt nu trouwens ook dat ze heel goed zijn geworden in het ontwikkelen van hele bijzondere software…